Κριτική σκέψη: Μαρία Χρονιάρη

 

Κριτική σκέψη: Maria Chroniari

 

Ποίηση - "Αγέννητη γη"

 

Τρίτη 20/02/2018 Polis Art Café

 

«58 ποιήματα, 58 πράξεις πληγής στα περιθώρια του χρόνου»

 

 

Ανατρέχοντας σε βιβλία από εκδηλώσεις που έχω παραβρεθεί κατά καιρούς, στάθηκα εκ νέου στο καθόλα εξαιρετικό πόνημα της κ. Μαρίας Χρονιάρη «Αγέννητη γη» των εκδόσεων Σόκολη, στο οποίο χαίρω την τιμή μίας γενναιόδωρης αφιέρωσης από την ίδια, και αυτό που έχω να θυμάμαι ιδιαιτέρως, είναι εκείνα τα μεγάλα εκφραστικά διερευνητικά μάτια με το βαθύ καθάριο βλέμμα - λες και άγγελος σε αποστολή εξαγνισμού και κάθαρσης του κόσμου Αυτού.

Αν λοιπόν, σήμερα θεωρώ αυτά τα μοναδικά σε αξία πονήματα, τα εκ του βιωμένου έως τώρα χρόνου της - μιας και πάρα πολύ νέα, είναι διότι βρήκα το διαυγές απόλυτο της φιλοσοφημένης σκέψης και πως αποδόθηκαν με βαθιά συναίσθηση του τι πραγματικά επαγγέλλεται... τεχνικά και συναισθηματικά, με δίχως εκείνες τις ακρότητες και τους λεκτικούς προς εντυπωσιασμό στολισμούς… Η "Αγέννητη γη" της, είναι μία σπουδή της εκφοράς του λόγου και των αμιγών αισθημάτων σε δημόσια έκθεση, γι’ αυτό και της χρεώνω, αληθώς, το "Εξαιρετικά Σπουδαία", γιατί δικαιωματικά της ανήκει ο εύσχημος αυτός χαρακτηρισμός.

 

 

 

 

Από το ποίημα Απόδραση:

 

Οι ποιητές είναι πάντα

προς την πλευρά της ζωής

Γράφουν μόνο υπέρ της

φορώντας μόνιμα

στο μπράτσο τους

το μαύρο περιβραχιόνιο

του θανάτου

 

Μη μου ζητάς να εξηγώ

δεν έχω άλλα μάτια

Για κάθε σύμφωνο χάνω κι ένα φωνήεν

και για το θάρρος που χρειάζεται

χρεώνομαι.

Όλες οι λέξεις μου ιδρώνουν από ασιτία

 

 

 

Η ίδια, φέροντας ως φορτίο στους ώμους της την προσωπική της μαρτυρία και βίωση, ηθελημένα ζει τη φθορά ως αντίβαρο εξισορροπητικό, ρέποντας προς τα βάθη των θεμιτών και αθέμητων της δικής της κοσμογονίας, ώσπου προοδευτικά να αποκαθάρει κάθε τι που κακοφόρμισε στην Αγέννητη γη της...

και που, υποθετικά από πλευράς μου, δεν ευτύχισε τους δικούς της καρπούς για να δρέψει.

Ειδικότερα: Στο άχρονο και άυλο του έλλογου υποσυνειδήτου, βρίσκονται εικόνες παλλόμενες αρχετυπικές, ικανά χρήσιμες για την ισόρροπη εξελικτική συναισθηματική της πορεία. Έτσι, διαχειριζόμενη ικανά τα παραπάνω, εξιλεώνεται δίνοντας χώρο σε ό,τι μη ζημιογόνο και αλληλοσυγκρουόμενο της ασυνείδητης σκέψης, καθιστώντας την ποίηση ως το μέσο της δημόσιας έκθεσης, υπό την έννοια της κοινής συλλογικής ωφελιμότητας μετουσιωμένης.

 

 

 

 

Τίποτα που να σε θυμίζει

δεν έμεινε

…

Είδες, σου λέω,

τίποτα απ’ ό,τι μας άγγιξε

δεν χάνεται στον χρόνο.

........

Θέλω να ξεχάσω

μα η μνήμη μου δεν βοηθά

Θέλω να θυμηθώ

μα η λήθη μου ποτέ δεν κοιμάται.

........

Κάποιες στιγμές

σκέφτομαι πόσες ζωές

χρειάζεται να σπαταλήσουμε

για να βρούμε τη ζωή

που χάσαμε

 

 

 

Εδώ, το υπαρξιακό μοιάζει σε τεντωμένο σχοινί - επιλυμένο. Ωστόσο, από την καθημερινότητά της και από τις (πιθανώς) ευτυχείς ή αντίξοες συναισθηματικά στιγμές της, με βαθιά συναίσθηση του τι τελικώς πράττει, αισθητικά πάντα και με πένα εκλεπτυσμένη, μας καταδείχνει ό,τι σαθρό και κίβδηλο συντελείται, είτε αυτό έχει ως παράγοντα τον άνθρωπο, είτε αυτό έχει ως άλλη ενδιάμεση αιτία, το αδιόρατο της κοινωνικής αιθάλης και των φρυκτωριών αυτής. Αυτό, θεωρώ και το επιστέγασμα του εξαιρετικού καθόλα ποιητικού οικοδομήματος της κ. Μαρίας Χρονιάρη.

 

 

 

 

Μια μέρα

σχεδόν απείθαρχα

ξημέρωσε ένα μετά

σαν κάποιος

να ξυπνούσε από κώμα

Όλα είχαν αλλάξει

άνθρωποι ονόματα γεγονότα

Ο καιρός περνούσε

σαν στοίχημα

που έπρεπε να κερδηθεί

Τα γιατί

είχαν γεννήσει απαντήσεις

Και σιγά σιγά

σαν φωτιά που ζητά τη σπίθα

βούτηξα τα πόδια μου

στη ζωή

και προχώρησα

 

*Το τραγούδι της θλίψης

Μαρίας Χρονιάρη

 

 

 

Κλείνοντας, θα ήθελα να αιτιολογήσω την ως άνω θεώρηση, αληθώς λέγοντας πως το κριτήριο αξιολόγησης από την πλευρά μου, πάνω στην ποιητική της κ. Μαρίας Χρονιάρη, στάθηκε η ψυχικά βαθύσκια έκταση ενός γνήσιου αφηγηματικού εαυτού, της έμπνευσης αλλά και της εξαιρετικά πολυμορφικής λεκτικής παίδευσης. Η αξία της είναι αδιαμφισβήτητα μοναδική και για τους ύστερους επερχόμενους, αυτή η μικρά αλλά ηθικά δικαίως ουσιαστική θεώρηση προς το πρόσωπό της, θα πρέπει να προσεχθεί ούτως ώστε, για τον πεζό λόγο, να της χρεωθεί πως συν-προηγήθηκε ηγετικά της εποχής της, χαρακτηρίζοντας την.

 

 

Γιώργος Ν. Μανέτας

Λογοτέχνης της

Ετ. Ελλ. Λογοτεχνών